Inleiding
Af en toe gedraagt een hond of kat zich heel anders of worden ze plotseling erg ziek. Soms treffen mensen hun huisdier (vooral de kat) ergens dood aan. Veel eigenaren denken dan aan een vergiftiging, terwijl dit lang niet altijd het geval is.
Een hond is makkelijker het slachtoffer van een vergiftiging omdat ze enthousiast van alles opeten, terwijl een kat veel voorzichtiger eet. Die proeft alles eerst zorgvuldig.
Als u zoiets vermoedt waarschuw dan de dierenarts en, wanneer het dier nog leeft, wacht niet tot de klachten verergeren. En vergeet niet het doosje, de medicijnen of het flesje waarvan u vermoedt dat uw huisdier er van heeft gesnoept mee te nemen. Als dat tenminste nog te achterhalen is. De dierenarts kan dan als het moet dag en nacht contact opnemen met een ‘vergiftigingencentrum‘ dat adviseert over de beste behandeling.
Katten worden nogal eens met opzet vergiftigd: dan is het natuurlijk lastig aan te tonen welk gif er in het spel is.
Behandeling
In de meeste gevallen is het verstandig om het dier te laten braken. Dat heeft zin als het dier nog geen symptomen vertoont, en als de inname niet langer dan 1-2 uur is geleden en de giftige stof dus nog in de maag aanwezig is. Braken kunt u opwekken met een theelepel zout achterop de tong, maar beter is om uw dierenarts een ‘braakopwekkende’ injectie te laten geven.
Het is niet verstandig een hond of kat te laten braken indien het om een van de volgende voorwerpen of stoffen gaat:
– Scherpe voorwerpen, die bij braken beschadiging van de slokdarm kunnen geven (vishaak, speld, scherp botje). Deze voorwerpen kun je inhullen door ontbijtkoek te geven. Veel spelden en naalden komen op deze manier met de ontlasting naar buiten. Een vishaakje met een stuk visgaren er nog aan kan beter met behulp van een endoscoop of operatief worden verwijderd.
– Grote asymmetrische voorwerpen, waarbij de kans dat ze opgebraakt kunnen worden nihil is. Deze kunnen met bepaalde instrumenten of een endoscoop worden verwijderd en anders operatief.
– Caustische stoffen, die een ernstige beschadiging van de slokdarm kunnen geven, zoals zuren, terpentine, afbijtmiddelen, enz. Dergelijke chemicaliën passeren bij braken opnieuw de slokdarm en geven daarbij brandwonden.
Hierbij is het juist belangrijk om uw huisdier zoveel mogelijk te laten drinken (water, melk) om daarmee de stof juist te verdunnen.
Laat ook een bewusteloos dier niet braken: dat is gevaarlijk en bovendien is het gif de maag in veel gevallen al lang gepasseerd.
Is de vergiftiging al langer dan twee uur geleden dan moet worden voorkómen dat het gif vanuit de darm wordt opgenomen in het bloed. Dat kan met Norit. Als een dier braakt heeft dat laatste natuurlijk geen zin.
Oorzaken
Heel veel stoffen (medicijnen, chemische stoffen, planten, etc) kunnen giftig zijn.
Hieronder enkele veel voorkomende stoffen:
1. Chocolade. Op deze pagina staat veel info over deze lekkernij, die voor honden echter erg giftig is. Het geeft schade aan het hart, het centrale zenuwstelsel, de nieren en de luchtwegen.
Behandeling: onmiddellijk laten braken. Bij symptomen naar de dierenarts.
2. Medicijnen. Geef medicijnen voor uw hond of kat altijd zoals op het doosje of op de bijsluiter is vermeld. Geef geen medicijnen die eigenlijk bestemd zijn voor de mens (aspirine, brufen, enz.), want deze kunnen giftig zijn. Leg uw eigen medicijnen buiten bereik van kinderen, maar ook van huisdieren. Sommige medicijnen worden door de fabrikant lekker gemaakt om het toedienen aan hond en kat te vergemakkelijken. Soms zijn ze zo lekker, dat honden het niet bij één tabletje laten…
Behandeling: laten braken en Norit. Anders naar de dierenarts met het betreffende medicament.
3. Insectenbestrijdingsmiddelen. Hierbij moet u denken aan het opeten van de vlooienband of het oplikken van de huid van bijvoorbeeld vlooienmiddelen. Dat laatste is vaak zo gering dat u er nauwelijks of niets van zult merken.
Hebt u een tuin, dan kunnen er wellicht in de garage wat insecticiden ‘rondslingeren’. En anders wel bij de buren. Sommigen gebruiken vliegenwerende middelen, wat honden soms heel lekker vinden.
De meeste insecticiden werken op het centraal zenuwstelsel. U kunt uw huisdier zien kwijlen, hij heeft soms spierrillingen en krampen of wordt juist suf en gaat braken. Soms raken huisdieren er van in coma (vooral de kat) en sterven tenslotte. De symptomen zijn dus heel verschillend.
Behandeling: laten braken en Norit. Anders naar de dierenarts.
Stoffen die via de huid naar binnen zouden kunnen dringen: hond of kat goed wassen met lauw water (eventueel eerst de vieze haren wegknippen) en een ontvettend afwasmiddel. Doe daarbij zelf huishoudhandschoenen aan.
4. Rattengif. Dit is een verzamelnaam voor veel soorten rattenverdelgende middelen, zoals strychnine. Dergelijke giffen werken razendsnel, soms al binnen een kwartier, maar andere keren pas na enkele dagen. Een dier krijgt het gif binnen via bijvoorbeeld eten van dode vergiftigde muizen, ratten of vogels. En soms met opzet door eten van vergiftigd vlees…
De verschijnselen gaan vrijwel altijd gepaard met in- en uitwendige bloedingen, waardoor het dier in shock raakt en snel sterft.
Behandeling: onmiddellijk laten braken en Norit geven. Anders met spoed naar de dierenarts. Deze heeft voor een aantal stofjes een tegengif.
5. Antivries. Heerlijk zoet vinden uw hond of kat dit. Binnen een half uur treden de verschijnselen al op; het dier lijkt dronken en gaat veel plassen en drinken. Niet lang daarna sterven ze al.
Behandeling: meestal bent u te laat, maar als u het opmerkt dan kunt u nog proberen uw dier te laten braken.
6. Chemische stoffen (zuren, verf, benzine, terpentine, en allerlei stoffen die je zoal in keukenkastjes kunt tegenkomen). Sommige kunnen in- en uitwendige brandwonden veroorzaken, andere zijn meer giftig.
Behandeling: niet laten braken (zie boven). Veel drinken opdat het gif verdunt. Komen dergelijke stoffen op de huid terecht smeer de vacht dan eerst in met een plantaardige olie, laat dat even intrekken en was het daarna af met lauw water en zeep. Doe daarbij zelf huishoudhandschoenen aan.
Stoffen die in de ogen komen: afspoelen met veel lauw water. Bel ook de dierenarts.
7. Giftige planten. Dat komt niet zo vaak voor de hond en kat, maar meer bij herkauwers en paarden. Alleen jonge pups willen wel eens met van alles en nog wat aan de haal gaan, dus ook mogelijk giftige planten opeten. Ook konijnen zijn er af en toe gek op.