Inleiding
Als een dier (of mens) in contact komt met een stof die normaal niet in het lichaam thuishoort ontstaat een afweer reactie. Als het om een ziekteverwekker gaat zorgt die afweerreactie er voor dat ziekte-verschijnselen worden tegengegaan. Bij allergie is er sprake van een vergelijkbare, maar veel te sterke reactie, die ongewenste verschijnselen als gevolg heeft.
Het is goed mogelijk dat een huisdier jaren achtereen met een bepaalde stof in contact is geweest, voordat deze een overgevoeligheidsreactie ontwikkelt. Anderzijds kan een contact van enkele weken al voldoende zijn om de overgevoeligheidsreactie te laten ontstaan.
Bij de mens is hooikoorts een bekende vorm van allergie; het allergeen (de stof waarop het lichaam reageert) is in dit geval bijvoorbeeld stuifmeel van planten dat wordt in geademd.
Dieren vertonen als allergische reactie vooral huidklachten die samengaan met veel jeuk; een enkele keer is diarree een gevolg van een overgevoeligheidsreactie; bij uitzondering en dan voornamelijk bij katten worden niezen, astma of andere luchtwegverschijnselen gezien.
Oorzaken van allergische reacties
Huidklachten kunnen ontstaan na veel verschillende mogelijkheden om in contact te komen met een allergeen en een groot aantal stoffen kan aanleiding geven tot een allergische reactie.
Om een allergische reactie te ontwikkelen moet er een periode contact met de betreffende stof geweest zijn en ook na langere tijd zonder klachten kan een lichaam plotseling een overmatige reactie vertonen.
Vlooienallergie
Bij een vlooienallergie volgt de allergische reactie op contact met het vlooienspeeksel dat bij de vlooienbeet wordt ingebracht.
Voedingsallergie
Bij een voedingsallergie is een bestanddeel van het voedsel de allergene stof. Vaak is het moeilijk aan te tonen om welke voedselbestanddelen het gaat.
Het feit dat een hond of kat langdurig een bepaald soort voer goed verdragen heeft sluit helaas niet uit dat hetzelfde voedsel op een zeker moment oorzaak is van huidklachten. Alleen door een langere periode (minstens 6-12 weken!) een dieet te geven dat vrij is van allergene bestanddelen die eerder wel in het voer voorkwamen is een voedingsallergie te achterhalen.
Atopie
Een atopie ontstaat o.a. door inademing van bepaalde stoffen (‘allergenen‘) of door stoffen die op de huid terechtkomen. Bij de mens is hooikoorts een goed voorbeeld. 3-15% van de honden heeft last van een atopie.
Het is een allergie voor stuifmeel van bloeiende gewassen (zoals grassen, onkruiden, bomen), voor huidschilfers van dieren en voor diverse huisstof- en voedermijten. Meestal treden de eerste verschijnselen van atopie al voor de leeftijd van 3 jaar op; Atopie komt meer dan gemiddeld voor bij de volgende rassen: Lasa Apso, Schnauzer, Duitse Herder, Boxer, Labrador, Golden Retriever, Poedel, West Highland White, Cairn, Jack Russel en Foxterriër. Soms is de aandoening seizoensgebonden, bijvoorbeeld de allergie voor bloeiende gewassen.
Contactallergie
Een contactallergie is een overgevoeligheid van de huid voor bijvoorbeeld vloerbedekking, shampoo, schoonmaakmiddelen voor bijvoorbeeld plavuizen, vlooienband, etc. Hierbij kun je roodheid en ontsteking van de huid zien op die plaatsen waar contact met het allergeen optreedt, bijvoorbeeld de buikhuid of aan de onderzijde van de poten (dus het gebied waar hij/zij mee op de grond ligt).
Overgevoeligheid voor medicijnen
Bepaalde soorten medicijnen zoals antibiotica kunnen ook een overgevoeligheidsreactie veroorzaken. Vaak is er dan sprake van een algemene roodheid van de huid, gepaard gaande met heftige jeuk.
Behandelingsmogelijkheden
Bij honden is het mogelijk, dat met een allergietest een aantal allergenen worden opgespoord.
Ook dan is het zelden mogelijk de oorzaak van de allergie uit de omgeving weg te nemen.
Wel kan er dan met een serie injecties die het lichaam minder overgevoelig moeten maken een poging gewaagd worden de allergie tegen te gaan. Dit heet desensibilisatie. Deze behandeling heeft niet altijd het gewenste resultaat.
Als de jeuk zich goed en voor langere tijd met medicijnen tegen laat gaan dan heeft die behandeling nogal eens de voorkeur.
Uiteraard is bij een vlooienallergie een goede vlooienbestrijding van het grootste belang.
Met een aangepast dieet kunnen de gevolgen een voedingsallergie vaak goed onder controle gehouden worden.