Van de familie der hamsterachtigen wordt de Syrische Goudhamster het meest als huisdier gehouden. Hij wordt zo’n 14-19 cm groot. Daarnaast zie je af en toe de wat kleinere Chinese dwerghamster, ongeveer 10 cm groot. In het wild kom je hamsters tegen in China, Oost Europa, Noord Afrika, het Midden-Oosten en Siberië. De naam goudhamster is verwarrend, want er komen ook andere kleuren voor, zoals albino, crème, bont en geelbruin.
Bijzonderheden
Hamsters verzamelen van alles in hun nest. Karakteristiek zijn hun wangzakken, zijdelingse uitstulpingen in het wangslijmvlies van de mondholte, die normaal worden gebruikt voor transport van voedsel naar opslagplaatsen. Hamsters zijn holen- en nachtdieren. Ze slapen vrijwel altijd overdag en zijn ’s nachts actief. Voor kinderen is dat soms een teleurstelling: als zij wakker zijn, slaapt de hamster. Weinig licht en vooral lagere temperaturen (minder dan 8-10 graden Celsius) leiden tot winterslaap. Daarbij rollen ze zich helemaal op en vallen in een diepe slaap.
Hamsters hebben twee flankklieren. Vooral bij mannetjes zijn deze talgklieren aan weerszijden van het lichaam goed te zien als donkere gepigmenteerde vlekken. Ze scheiden geurstoffen af die dienen voor het afbakenen van het territorium en spelen ook een rol bij het sexuele gedrag.
Hamsters zijn erg gevoelig voor sommige medicijnen en sommige antibiotica zijn ronduit giftig. Een hamster wordt ongeveer 2-3 jaar oud.
Gedrag en hanteren
Hamsters kunnen soms erg agressief zijn tegenover elkaar, maar van nature zijn ze nieuwsgierig en vriendelijke en daarom ook geliefd als huisdier. Als ze niet gewend zijn om opgepakt te worden, kun je ze het beste in het (ruime) nekvel oppakken. Als ze gewend zijn kun je ze ook makkelijk met twee handen van onderen oppakken. Ook kun je ze verplaatsen d.m.v. een blikje en soms kruipen ze er zelf in. Als hamsters schrikken kunnen ze bijten. Mannetjes zijn vaak tammer en makkelijker te hanteren dan een vrouwtje.
Vruchtbaarheid
(V=vrouwtje, M=mannetje) Geslachtsrijpheid: 4-6 weken (V) en 5-7 weken (M). Fokrijp: 6-8 weken (V) en 10-12 weken (M). Draagtijd: 15-17 dagen Nestgrootte: 5-8 jongen. Geboortegewicht: 2-3 gram (afhankelijk van het ras). Speenleeftijd: 3 weken. Speengewicht: 30-40 gram(afhankelijk van het ras). Volwassen gewicht hamster: 120-140 gram (afhankelijk van het ras). Optimale fokperiode: van 3-15 maanden.
Voeding
Hamsters zijn omnivoren (alleseters). Wilde hamsters eten zaden, wortels, groentes en kleine invertebraten (wormen, insecten, etc.). Zelf kun je het beste gemengd hamstervoer geven en dit aanvullen met goed gewassen groenten, fruit, brood, stukjes vlees, ei, kaas en eventueel meelwormen. Ook zijn ze gek op rozijnen, krenten en noten. Men kan ook kant-en-klaar hamstervoer geven. Het voer moet in de kooi worden gegeven. Als een hamster het voer door de tralies niet goed kan pakken, kan dit leiden tot afbreken van tanden, slechte gezondheid en soms kannibalisme ten opzichte naar de jongen. Volwassen hamsters drinken zo’n 20-30 ml water per dag.
Verzorging en voeding van moederloze hamsters
Moederloze hamsters jonger dan zo’n 10 dagen zijn waarschijnlijk alleen groot te brengen met een hamstermoeder die bereid is tot adoptie. Kunstmatige opfok en onderleggen bij ratten of muizen is tot op heden altijd mislukt.
Huisvesting
De beste omgevingstemperatuur voor een hamster is 20-24 graden Celsius. Als het licht continu brandt komen hamsters niet in oestrus. Schakel de verlichting voor fokdieren dus aan op een tijdklok.
Hamsters knagen overal aan, dus let op beschadigingen aan en in de kooi. Als bodembedekking kun je het beste stofvrij zaagsel en houtkrullen nemen. De bodembedekking moet goed vocht kunnen opnemen en mag niet eetbaar zijn. Vrouwtjes vechten eerder dan mannetjes. Het is daarom beter ze individueel te huisvesten.
Ziekten
Voor de meeste ziektes kunt u het beste een dierenarts raadplegen. Daarom gaan we hier niet diep op de behandeling in.
Bacteriële infecties zijn de belangrijkste oorzaak van ziektes en sterfte bij hamsters.
Let op: hamsters zijn zeer gevoelig voor antibiotica. Die breken de darmflora af waardoorheen overwoekering met Clostridium-bacteriën plaatsvindt welke op hun beurt gifstoffen (toxinen) produceren. Hierdoor sterft de hamster snel. Uw dierenarts weet welke antibiotica wel bij een hamster mogen worden gebruikt en welke niet.
Huid Abcessen zie je nogal eens aan de kop, vaak door bijtwonden die geinfecteerd worden door bacteriën, schimmels of parasieten (mijten). Verstopping van de wangzakken. De oorzaak is altijd verkeerde voeding. Chocolade smelt bijvoorbeeld in de wangzakken waardoor deze verstopt raken. Heel zelden zie je schimmelinfecties: kale ronde tot ovale plekjes, soms met blaasjes en korstjes.
Oog Af en toe hebben hamsters een ooglid- en een hoornvliesontsteking. Dit komt door infecties en/of verwondingen door stofdeeltjes uit bijvoorbeeld stro.
Oor Soms zie je evenwichtsstoornissen door een middenoorontsteking.
Spijsverteringsstelsel
Malocclusie. Dit is een verkeerde sluiting van boven op ondergebit, vaak ten gevolge van afgebroken tanden of halsabcessen. De dieren kunnen slecht eten en soms speekselen.
Darmontstekingen kunnen worden veroorzaakt door verstoring van de darmflora door bijvoorbeeld voedselvergiftiging, voerveranderingen, bacteriën, lintwormen of antibiotica.. De dieren hebben diarree, geen eetlust, drinken veel, soms krampen.
”wet tail” is een regelmatig voorkomende ziekte bij hamsters. Dit is een darmontsteking met onbekende oorzaak op een leeftijd van zo’n 3-8 weken. Meestal gaan ze dood aan diarree (waterig tot bloederig) en uitdroging.
Longen Ontstekingen van de luchtwegen komen zelden voor bij hamsters. Vermijd in ieder geval wel tocht.
Baarmoederontsteking De oorzaak is weer een bacterie. Het dier heeft uitvloeiing uit de schede, vooral als je op de buik drukt. De behandeling bestaat uit antibiotica en eventueel operatieve verwijdering van de baarmoeder.
Mastitis Bij een melkklierontsteking zie je een verharde rode melkklier. De oorzaak is bacterieel en ook hier worden antibiotica gegeven.
Tumoren In vergelijking met ratten en muizen zie je zelden tumoren bij oudere hamsters. Als ze er zijn zie je ze meestal bij de milt of de wangzakken.
Amyloidose Bij oudere hamsters zie je deze aandoening vaak. Het is een afzetting van amyloïd (een soort eiwit) in verschillende organen ten gevolge van afwijkingen in het immuunsysteem. Het dier is ziek en de prognose is slecht.
Vitamine E tekort Hamsters kunnen een vitamine E tekort hebben. Ze vermageren, zijn onvruchtbaar en vertonen kannibalisme. De behandeling bestaat uit toediening van extra vitamine E in het voer.